Loma del Pliegue Tumbado

“Een van de minder bekende hikes in El Chaltén, maar het uitzicht is de moeite waard”

Laat ons het eens over underdogs hebben. Een willekeurige website definieert het begrip ‘underdog’ als een persoon of groep die geen kans lijkt te maken om te winnen. Een eerder pessimistische bron heeft het dan weer over de vermoedelijke verliezer of zelfs een zwakkeling. Het is dus een eerder negatief woord, maar vaak wordt de underdog ook door een select groepje mensen geliefd. Ook in National Parks bestaan zulke underdogs. Het gaat dan om activiteiten die aanvankelijk minder interessant lijken dan de toeristische must-do’s van het park. Valley of the Winds in het Australische Uluru Kata Tjuta National Park was er zo een, al bleek die hike uiteindelijk tien keer leuker dan de befaamde Uluru Base Walk. En aan de Niagara-watervallen vond ik American Falls (op papier het kleine broertje van de Horseshoe Falls) stiekem even cool als z’n beroemdere broer. Vandaag ga ik na of de underdog van El Chaltén even sterk scoort. En die underdog heet – hou je vast voor een hele mond vol – Loma del Pliegue Tumbado.

Het is zondag en dat mag je letterlijk nemen, want het is ook echt een zóndag. Schitterende omstandigheden voor m’n vijfde en laatste report vanuit Patagonië, dus. We zijn nog steeds in El Chaltén, de Argentijnse hiking-hoofdstad. Dit dorp ligt aan de voet van de Andes en je vindt er haast meer wandelroutes dan inwoners. Vanuit de hele wereld reizen trekkers hierheen, om vervolgens dagenlang op pad te gaan. Alleen al met de daghikes kan je een week vullen en dan spreken we nog niet eens over de meerdaagse treks. Gisteren stond er een tophike op ons programma: Laguna De Los Tres. Da’s hoogstwaarschijnlijk de bekendste route van het hele park. Het lijkt zelfs alsof je niet in El Chaltén geweest bent als je dit felblauwe meer niet gezien hebt. De trail maakte z’n sterrenstatus helemaal waar, maar voelde bij momenten toch wat overbevolkt aan. Bij die andere überpopulaire wandeling – de hike naar Laguna Torre – verwachten we gelijkaardige taferelen en bovendien ziet de eigenlijke route er niet eens zo spannend uit. Twee vliegen in één klap, zeg ik dan. Onze alternatieve trail lijkt namelijk niet alleen minder druk, maar ook een stuk uitdagender.

We vinden het startpunt van de route aan het Los Glaciares bezoekerscentrum, dat net buiten El Chaltén ligt. Als je in het noordelijke deel van het dorp verblijft, is de wandeling erheen kort. Vanuit Hotel Poincenot, onze verblijfplaats aan de andere kant van El Chaltén, zouden we echter in beide richtingen twee kilometer meer moeten stappen. Da’s niet onoverkomelijk, maar we kiezen toch voor de auto. Er staat immers sowieso een lange wandeltocht op de planning, zelfs zonder die extra kilometers.

Loma del Pliegue Tumbado is inderdaad een stevige hike. Hij is tien kilometer lang (het dubbele voor een retourtje, dus) en het totale hoogteverschil bedraagt 1000 meter. Als we puur naar de cijfers kijken, zou deze trail daarom nog knallender moeten zijn dan Laguna De Los Tres. Toch is er een enorm verschil tussen de beide hikes en dat is hun populariteit. Het wordt al gauw merkbaar: terwijl we tijdens onze tocht naar Laguna De Los Tres eigenlijk constant omringd waren door anderen, zijn er hier slechts een handvol toeristen. Ik wil zeker niet beweren dat we eenzaam zijn, maar het is toch opmerkelijk kalmer dan gisteren.

In tegenstelling tot Laguna De Los Tres, gebeurt de beklimming vandaag relatief geleidelijk. Eigenlijk ben je haast constant wel een beetje aan het stijgen, maar tijdens de eerste negen kilometer zit daar geen ultra-intens klimwerk bij. En terwijl El Chaltén achter ons steeds een beetje kleiner wordt…

… is het eerste onmisbare herkenningspunt van de trail al in zicht. Vraag je jezelf af of je nog op de juiste weg zit? Wanneer je dit balancerende rotsblok bovenop een heuvel ziet staan, is het antwoord ja.

Wandelen in de regen is niet leuk, punt. Je wil dus liefst een zonovergoten verblijf in El Chaltén, maar met dat wisselvallige Patagonische weer zijn er helaas nooit garanties. Omdat Loma del Pliegue Tumbado vooral uit panoramische vergezichten bestaat, zou ik dit exemplaar echter sowieso bewaren voor de mooiste dag van je verblijf. Bij laaghangende bewolking of regen zou deze hike immers negentig procent van z’n waarde verliezen. Dankzij het heldere weer zijn de uitzichten vandaag echter helemaal perfect.

Die uitzichten op Mount Fitz Roy kunnen trouwens ook met een portie wilde koeien geleverd worden. Een bord waarschuwt ons voor die bloeddorstige koeien en hun agressieve ehm… graasgedrag. Alleen jammer dat het bord er uit ziet alsof die koeien het zelf ineen geknutseld hebben.

De overgrote deel van de route bestaat uit weilanden (zoals de enorme Pampa de las Carretas) en rotsachtige heuvels. Dat wil meteen zeggen dat er weinig beschutting is: regen, wind en de zon krijgen vrij spel. Ik zou dat later vandaag vooral gaan merken aan m’n roodverbrande gezicht. Breng dus een tube goede zonnecrème mee wanneer je aan deze trail begint. Een overbodige luxe is dat niet.

Het voordeel van die pampa’s zijn de panorama’s, die we dus eigenlijk als pampapanorama’s kunnen definiëren. En wanneer wij hier vandaag paraderen, is dat een soort pampapanoramaparade. Alleen jammer dat er geen papaja’s groeien.

Bij deze splitsing gaat we logischerwijs naar rechts. Laguna Toro wordt door onze informatiebrochure beschreven als een ongemarkeerde trail waarbij je soms dwars door een riviertjes moet lopen. En hoewel ik niet bang ben van een beetje avontuur, is het toch echt twintig graden te fris voor natte voeten. Loma del Pliegue Tumbado it is!

Na een kilometer of vier duikt het wandelpad een bos in… en hier is het even doorbijten. Niet alleen omdat er in dat bos eigenlijk voortdurend geklommen moet worden, maar ook (en vooral) omdat dit een vreselijk saai stuk van de trail is. Voor een lengte van zowat twee kilometer voel ik mezelf in een doorsnee bos en van bijzondere uitzichten is er weinig sprake.

Als er één ding is dat onze tijd in het bos spannender maakt, is het deze rupsensoort. Ze zijn hier letterlijk met honderdduizenden en ze kruipen op elke tak van elke boom en overal op de grond. Het wandelpad is daardoor herschapen tot een soort massagraf, maar je kan ze gewoonweg niet ontlopen. We zien trouwens duidelijk dat de beestjes langzaam maar zeker naar boven klimmen. De laagste delen van het bos zijn immers volledig kaalgevreten, terwijl de hogere (nagenoeg rupsloze) regionen nog prachtig groen zijn.

Van zodra we het dichtbegroeide bos achter ons laten, krijgen we plotseling een ander uiterste. De laatste kilometers van de hike bevinden zich namelijk volledig boven de boomgrens. Vanaf hier lopen we dus verder op rotsachtige heuvels waar hooguit wat mos op groeit. Zonder die bomen zijn de fijne uitzichten trouwens terug. En zonder dat bos kan ik opnieuw langer dan tien seconden stil staan zonder dat er een nest rupsen tegen m’n benen aan klimt. Tof.

Het feit dat we aardig aan hoogtemeters winnen, maakt zich vooral duidelijk aan de temperatuur. Hoewel het in het centrum van El Chaltén vandaag een aangename 16 graden wordt, is het hier bijzonder fris en de sneeuw smelt maar moeizaam weg.

Tijdens onze wandeling naar Laguna De Los Tres waren de wegaanduidingen overbodig. Er was genoeg volk en bovendien bleek de trail zo uitgesleten dat de route duidelijk was. Op die rotsachtige ondergrond van vandaag kunnen we de gele markeringen echter goed gebruiken, zeker omdat de sneeuw het pad vaak onzichtbaar maakt.

Ik vertelde al dat Loma del Pliegue Tumbado op zichzelf geen oogstrelende trail is. Zo’n maanlandschap is uiteraard niet lelijk, maar ik hebt het er snel mee gehad. Toch mag dat geen reden zijn om deze hike over te slaan, want je doet ‘m in eerste instantie voor zijn twee uitkijkpunten. Die zijn ondertussen trouwens allebei in zicht. En zo arriveren we na iets minder dan tweeënhalf uur aan de Mirador, waar er een waanzinnig uitzicht vol imposant graniet open rolt.

Op dit uitkijkpunt wordt de kracht van Loma del Pliegue Tumbado duidelijk. Vele mensen slaan deze hike over omdat hij niet in de valleien rond Mount Fitz Roy plaatsvindt. Toch worden de allermooiste panorama’s gegenereerd wanneer je afstand durft nemen en dat is wat we met deze wandeling doen. Vergelijk het gerust met een bezoek aan een stad: de mooiste foto’s van Parijs maak je niet op de Eiffeltoren, exact omdat de Eiffeltoren zelf dan ontbreekt. En op het ideale plaatje van Singapore moet Marina Bay Sands staan, dus je kan als fotograaf maar beter op een ander (minder iconisch) gebouw klimmen.

Loma del Pliegue Tumbado is dat minder iconische gebouw van waaruit je meerdere legendarische Los Glaciares-sights in één klik vastlegt. De spitse berg aan de linkerkant is de 3.100 meter hoge Cerro Torre, rechts zie je de beroemde Mount Fitz Roy en in de vallei liggen Glaciar Torre en het gletsjermeer Laguna Torre. Redelijk verbluffend, hè?

Ik was er!

Goed… dat was het eerste viewpoint. Maar als we echt de macho willen uithangen, moeten we nog een laatste klim trotseren. De heuvel die links op onderstaande foto staat, is de fameuze Loma del Pliegue Tumbado, waar we zodadelijk bovenop willen staan. Ik besef dat het er op dit plaatje simpel uit ziet, maar dat is het ab-so-luut niet. De haarspeldbochten die tegen deze berg gedrapeerd werden, zijn buitengewoon steil. Sterker nog: in deze ijzige omstandigheden is de klim bij momenten ronduit gevaarlijk. Zeker nabij de top, waar een geschatte twintig centimeter sneeuw ligt, moet ik op handen en voeten steunen om recht te blijven. Ik dacht dat de slotklim van Laguna De Los Tres heftig was, maar geloof me… dit is heftiger.

Na zo’n intense beklimming is het cadeau gelukkig van gelijkaardige proporties; dat uitzicht is fenomenaal. Wanneer we op de top van die zwarte berg staan, geniet ik van 360° pure awesomeness. In het noorden strekt Lago Viedma zich uit, in het oosten spotten we de dorpskern van El Chaltén, in ‘t zuiden staat Fitz Roy en ten westen van ons pronkt die vlijmscherpe Cerro Torre. Het is een postkaartje dat haast te mooi lijkt om waar te zijn. Ik ben doorgaans geen voorstander van panoramafoto’s, maar hierboven maak ik graag een uitzondering.

Als ik nog moest bevestigen dat Parque Nacional Los Glaciares een oogstrelende plek is, dan doe ik dat nu. Zowat 250 gletsjers creëren hier al eeuwenlang een natuurspektakel dat quasi nergens geëvenaard wordt. Om stil van te worden.

Ik ga er heel eerlijk in zijn: het uitzicht op Fitz Roy, Cerro Torre en Laguna Torre verandert tijdens de laatste klim eigenlijk niet drastisch. Indien je niet op zoek bent naar de fysieke uitdaging van die intense klim, kan je de route dus gerust beëindigen ter hoogte van de Mirador. Het panoramische 360° uitzicht is op dat allerhoogste puntje weliswaar wondermooi, maar de meest iconische foto’s maak je sowieso aan de kant van het Fitz Roy gebergte.

Net zoals gisteren is de eindhalte een ideale plek voor a lunch with a view. Er staat vooralsnog geen restaurant op de top van Loma del Pliegue Tumbado, dus die lunch bestaat (nog maar eens) uit onze meegesleurde granolarepen, koekjes en een zakje chips. Niet de maaltijd waar ik ‘s nachts over droom, maar met zulke vista’s wil ik er graag aan wennen.

Na die trekkerslunch zetten we de afdaling in. En wanneer ik de klim als gevaarlijk bestempel, zou ik deze daling zelfs levensgevaarlijk moeten noemen. Zeker in zulke ijzige omstandigheden moet je voortdurend hopen dat er geen stenen of brokken sneeuw beginnen te glijden. De eigenlijke trail is bovendien niet zo duidelijk, dus je moet af en toe gewoon zelfstandig naar de beste route zoeken. Het is avontuurlijk en het geeft me een enorme kick, maar met meer sneeuw zou ik aanraden om het bij de Mirador voor bekeken te houden.

De meest oplettende lezers zullen op de volgende foto trouwens El Chaltén ontdekken (in de kloof, helemaal bovenin). De dorpskern lijkt relatief dichtbij, maar het vergt toch echt een wandeling van ruim tien kilometer om er te geraken.

Dankzij de geleidelijke hellingsgraad – naar beneden, uiteraard – gaat de terugweg lekker vlot. Het zou natuurlijk nog leuker zijn wanneer die terugweg via een andere route zou verlopen, maar dat is (net zoals bij Laguna De Los Tres) niet het geval. Cirkelvormige hikes zoals de Wongo Walk in Dorrigo National Park en de Navajo Trail in Bryce Canyon zijn voor een wandelaar sowieso boeiender, maar die zijn hier schaars. De populairste eendagstrails vanuit El Chaltén zijn allemaal met het heen- en terugprincipe opgebouwd. Jammer, maar helaas.

Het feit dat we twee keer over hetzelfde pad van tien kilometer moeten wandelen, zie ik louter als een schoonheidsfoutje. Een heel kleintje. Omdat het weer nog steeds fenomenaal is, vormt het namelijk geen ramp om al die schoonheid van vanochtend nog eens te zien. Maar na de geschatte vijftig kilometer die we tijdens de afgelopen drie dagen wandelden, is het stiekem ook tof om El Chaltén en ons hotel opnieuw te naderen.

Wat een feestje was het toch hier in El Chaltén. Nu we twee van de zwaarste trails achter de rug hebben, mag ik concluderen dat we deze Capital Nacional del Trekking beleefd hebben zoals het hoort. De voeten laten zich momenteel wel voelen, maar dat lijkt me geen zonde na al die kilometers. Als behoorlijk onervaren wandelaars hebben we dat alleszins niet slecht gedaan. Laat dat meteen een soort geruststelling zijn: je hoeft echt geen getrainde alpinist te zijn om hier te hiken. El Chaltén trekt meer doorsnee toeristen dan ervaren bergbeklimmers en daar zijn de trails ook op voorzien. Ze zijn allen in goede staat, duidelijk bewegwijzerd en (ondanks de some pittige beklimmingen) perfect haalbaar voor iemand met een gemiddelde conditie. We zagen hier kinderen, jonge senioren en alles ertussenin, dus het doelpubliek is ruim.

De underdog… daar draaide het allemaal om. En net zoals ik het gehoopt had, heeft Loma del Pliegue Tumbado z’n rol van underdog omgezet naar een dijk van een prestatie. Enerzijds is het gek dat een hike met zulke waanzinnige views zo laag op de populariteitstrap staat. Anderzijds is dit ook de sterkte van de wandeling, want die kalmte is gewoonweg heel bijzonder. Eigenlijk zou ik dus moeten concluderen dat Loma del Pliegue Tumbado een vreselijk slechte keuze is. Dat je nooit aan deze hike moet beginnen. Dat het uitzicht waardeloos is en dat die wilde koeien je dodelijk kunnen verwonden. Toch zou ik dat alleen maar zeggen om de rust te bewaren. Want damn, deze underdog is echt een toppertje.

Als uitsmijter wil ik jullie graag nog even meenemen naar Chorillo Del Salto. Na Mirador De Los Cóndores, Laguna De Los Tres en Loma del Pliegue Tumbado is dit de vierde en laatste trail die we in El Chaltén aanvinken. We doen dit op maandagochtend 25 februari, vlak voor we opnieuw naar El Calafate tuffen. Onze tijd is daardoor beperkt en eerlijk gezegd… mijn voeten kunnen na die heftige wandeldagen best wat rust gebruiken. Het oorspronkelijke plan om nog snel effe de hike naar Laguna Torre te ondernemen, wordt dus uitgesteld naar een volgende keer. Chorillo Del Salto is het last-minute alternatief en we vinden het beginpunt van de trail ongeveer drie kilometer ten zuiden van El Chaltén. Je kan daarheen wandelen, maar wij opteren voor de auto.

Chorillo Del Salto wordt beschouwd als de gemakkelijkste trail in El Chaltén en we merken snel waarom. Het heftige klimwerk van onze vorige hikes blijft hier immers volledig achterwege. Een vlak pad van nog geen halve kilometer, meer moet je niet overwinnen om het eindpunt te bereiken. Maar is dat eindpunt onze uitputtende – kuch – wandeling waard?

Ja, dat is het absoluut. Als we de inspanning-versus-beloningsratio bekijken, scoort deze trail eigenlijk de volle honderd procent. Chorillo Del Salto blijkt een waterval te zijn en een kleintje is het zeker niet. Het water klatert ruim twintig meter naar beneden tussen machtige rotswanden, om vervolgens richting de schilderachtige Río de las Vueltas (die rivier van dat schitterende uitkijkpunt, weet je nog?) verder te stromen. Ik vind watervallen al jaren fascinerende natuurverschijnselen en ik blij dat we deze prachtige Chorillo Del Salto alsnog in real-life bezocht hebben.

Over watervallen gesproken… Je mag ook Chorillo Del Salto beschouwen als een underdog. Als een soort bescheiden voorproefje voor het volgende report. We gaan immers nog een andere waterval bezoeken en daarvoor reizen we morgen naar een noordelijke uithoek van Argentinië. Middenin de tropische jungle vinden we er een natuurwonder van epische proporties. Ik mag alvast verklappen dat zowel de temperatuur als het waterdebiet aardig opgevoerd zullen worden. Laat ons in eerste instantie hopen dat de underdog van hierboven in dit geval niet wint. De kans is klein, maar goed… je weet nooit. We gaan naar Iguazú!