Glaciar Perito Moreno

“Een oogverblindend kunstwerk van sneeuw, ijs en donder”

Ken jij Sebastián Yatra? En ooit gehoord van Perito Moreno? Indien het antwoord op die vragen neen is, vormt dat geen probleem. Een geschatte negentig procent van de Vlamingen en Nederlanders is immers exact zoals jij. Toch worden zowel meneer Yatra als Perito Moreno in Zuid-Amerika aanbeden als wereldsterren. Ieder doet dat in z’n eigen categorie: Sebastián Yatra is een idool uit de hitlijsten, terwijl Perito Moreno een van de beroemdste natuurwonderen van het hele continent is. Die twee namen hebben trouwens nog meer met elkaar gemeen: ze spelen allebei een aanzienlijke rol in het volgende gedeelte van onze reis.

Na drie dagen aan het zogenaamde Einde Van De Wereld vliegen we opnieuw noordwaarts. We ruilen daarbij de ruige bergen van Tierra del Fuego in voor het oneindige maanlandschap van de provincie Santa Cruz. Onze bestemming is El Calafate, een stadje aan de voet van de Andes. Op het eerste zicht lijkt dit een vreemde toeristische keuze: El Calafate is met z’n 22.000 inwoners eerder klein, men pronkt niet met waanzinnige architectuur en voor een strandvakantie moet je hier ook niet zijn. Toch wordt El Calafate beschouwd als de belangrijkste toegangspoort tot Los Glaciares National Park, een van de blikvangers in Patagonië. Het park trekt bezoekers van over de hele wereld, dus je kan jezelf voorstellen dat men hier over de nodige faciliteiten beschikt. Er is een bescheiden (doch moderne) luchthaven, het hotelaanbod is groot en tientallen Parilla’s grillen hun Argentijnse steaks tot de perfectie. El Calafate schijnt ‘s winters nogal doods aan te voelen, maar tijdens het hoogseizoen is dit een erg levendige plek.

Omdat we hier tijdens een toeristische topmaand komen, voelt El Calafate bijna als een Europese commune aan. Driekwart van de huidige populatie bestaat immers uit Nederlandse backpackers, Franstalige natuurliefhebbers en Duitse hikers. De enige plek waar we ons echt door locals omringd voelen, is in het plaatselijke amfitheater. We maken hier het Fiesta Nacional del Lago mee. El Calafate ligt aan de noordelijke oever van het enorme Lago Argentino en dat lijkt een geldige reden om jaarlijks een feestje te organiseren. We belanden daardoor toevallig op een gratis muziekfestival waar bekende namen optreden. Eerder deze week was bijvoorbeeld Juanes (ken je La Camisa Negra nog?) te gast en overmorgen komt Enrique Iglesias naar El Calafate.

Op deze donderdagavond is de hoofdact echter… Sebastián Yatra. Deze Colombiaanse zanger is in Latijns-Amerika erg bekend en scoorde er de afgelopen jaren aardig wat hits. Toch heb ik aanvankelijk weinig interesse in het concert. Oprechte excuses aan Belle Perez en Gypsy Kings, maar Latino-klanken zijn m’n ding meestal niet. Leuk als achtergrondmuziek wanneer je sangria slurpt op een zomers terras, maar daar houdt het op. Sebastián Yatra weet me tijdens z’n anderhalf uur durend optreden echter te overtuigen: deze jongen heeft écht fijne nummers uitgebracht. Ik wil er niet al te diep op in gaan, maar open alsjeblieft YouTube of Spotify en luister eens naar Robarte Un Beso, Ya No Tiene Novio en het wondermooie Un Año. En oh ja… het feit dat die Yatra er lang niet slecht uit ziet, werkt ook mee.

Dat gratis concert is mooi meegenomen, al zijn we hier in eerste instantie voor andere dingen. Flamingo’s, bijvoorbeeld. Ik vind het alvast coole wezens. Je kent ze uit de zoo en ze sieren tegenwoordig ook quasi elk zomers hemdje of t-shirt. Leuk natuurlijk, maar het lijkt wel alsof flamingo’s niet in het wild bestaan… behalve in El Calafate. Je vindt ze in en rond Reserva Laguna Nimez, een ideaal adres wanneer er enkele uurtjes opgevuld moeten worden. Dit natuurreservaat ligt tussen het stadscentrum en Lago Argentino, waardoor je er zelfs te voet heen kan. Het wordt beschreven als een paradijs voor vogelspotters, maar daar reken ik mezelf niet echt bij. Een toegangsprijs betalen om vogels te zien, is dus niet aan mij besteed. Daarom hangen we hier de goedkope toerist uit: je kan die flamingo’s en andere watervogels immers ook zien van op een nabijgelegen boulevard aan de oever van de lagune. Die boulevard op zich straalt vergane glorie uit, maar het uitzicht mag er zijn. En als flamingo’s in de vrije natuur zien een item op mijn bucket list was, staat er nu officieel een vinkje naast.

Ik begon het report met een foto van een onmetelijke ijsmassa, maar repte daar sinds de inleiding geen woord meer over. Laat ons dus maar over gaan naar de orde van de dag: Glaciar Perito Moreno. Sebastián Yatra en de flamingo’s waren namelijk niet de hoofdredenen om naar El Calafate te reizen. Die gletsjer, daarentegen, is dat wel. Na onze korte blik op de flamingo’s, rijden we dus naar dat indrukwekkende natuurfenomeen. Perito Moreno wordt algemeen aanzien als een onderdeel van El Calafate, maar dat is enigszins misleidend. De gletsjer ligt immers zeventig kilometer westelijker en de autorit erheen duurt zowat anderhalf uur. Dertig kilometer voor aankomst betalen we de inkomprijs van 700 pesos (ongeveer 15 euro) per persoon onder de toegangspoort van Parque Nacional Los Glaciares. Goedkoop is dat naar Argentijnse normen niet, dus m’n verwachtingen liggen hoog.

Kort voor aankomst zien we Glaciar Perito Moreno voor het eerst tussen de heuvels liggen. Hoewel we er op dit moment nog een behoorlijk eind vandaan staan, beseffen we meteen dat het een gigantisch ding is.

Argentijnen houden van zogenaamde miradors, panoramische punten waar je de auto effe kan parkeren om van het uitzicht te genieten. Zo’n mirador is bovendien ideaal om een foto te maken van de huurwagen die onze verplaatsingen tussen El Calafate, Glaciar Perito Moreno en El Chaltén veel eenvoudiger maakt. Centrale vergrendeling heeft ie trouwens niet, al blijft het een van de modernste voertuigen die ik in Argentinië gezien heb.

Even later. We hebben ons stalen ros op een parkeerplaats gedropt en deden ons best om elke deur correct af te sluiten. Vervolgens trekken we onze wandelschoenen aan en zo zijn we helemaal klaar voor de eerste dag in Los Glaciares National Park. Dat park is alles behalve klein: de totale oppervlakte bedraagt meer dan 7.000 vierkante kilometer. Zoals de naam al doet vermoeden, vind je in Los Glaciares de ene gletsjer na de andere. Die mastodonten worden gevormd door een van ‘s werelds grootste ijskappen, die hoog in de zuidelijke Andes ligt. Nabij El Calafate zijn vooral de Upsalagletsjer, de Spegazzinigletsjer en Perito Moreno beroemd als must-see. Die eerste twee kan je echter enkel tijdens een boottocht zien, terwijl Glaciar Perito Moreno van op het land te bereiken en te bewonderen valt.

Het bezoekerscentrum en het daarbij horende restaurant liggen best een eindje van de gletsjer, maar dat maakt de ontdekking alleen maar interessanter. Wanneer we via deze wandelbrug dichterbij komen, zien we Glaciar Perito Moreno elke seconde imposanter worden.

Er komen wel wat trappen aan te pas, maar met zulke adembenemende uitzichten is dat echt geen probleem. De besneeuwde bergtoppen en het helderblauwe Lago Argentino zijn niets minder dan oogstrelend…

… maar toch wordt de aandacht volledig opgeëist door een enorme muur van ijs. Wanneer ik plots oog in oog sta met een van de meest surrealistische natuurfenomen van Zuid-Amerika, is dat een moment om stil van te worden.

Na dat moment van stilte volgt het onvermijdelijke moment van de selfie. Want geef toe: een selfie met een gletsjer… dat is weer eens iets anders dan zo’n foto aan het kasteel van Disneyland.

Laat ons hopen dat Señor Trump dit niet leest, maar Perito Moreno is bekend als een van de weinige gletsjers op onze planeet die nog steeds aangroeit. Het is moeilijk om jezelf in te beelden dat zo’n gigantische blok ijs beweegt, maar dat doet hij wel degelijk. Aan een tamelijk hoog tempo, zelfs. Perito Moreno schuift elke dag gemiddeld twee meter naar voren.

Je kan de gletsjer uiteraard niet letterlijk voorwaarts zien kruipen, al zijn de gevolgen wel duidelijk merkbaar. Terwijl Perito Moreno zich over het Lago Argentino beweegt, breken er immers regelmatig brokken ijs af (global warming heeft dus geen aandeel in dit proces). Dat gaat gepaard met donderende en krakende geluiden, die haast constant uit de ijsmassa weerklinken. De echt enorme instortingen hebben we helaas niet gezien, maar het is zelfs behoorlijk spectaculair wanneer er zo’n kleinere ijsrots naar beneden valt.

Het zien vallen van die ijsblokken werkt nogal verslavend. Elke keer ik zulk gedonder hoorde, probeerde ik dan ook zo vlug mogelijk te zoeken naar de plek waar de actie te zien was. Op enkele websites valt te lezen dat er elk halfuur wel iets gebeurt en dat lijkt me een goede inschatting. Het resultaat van die regelmatige afbrokkeling is zichtbaar op volgende foto: deze kant van Lago Argentino is bezaaid met ijsschotsen en kleiner puin.

Een bezoek aan Perito Moreno is niet ingewikkeld. De viewing area is praktisch ingericht, terwijl de bewegwijzering duidelijk en tweetalig is. Dankzij kleurcodes is het zelfs onmogelijk om de weg niet terug te vinden. Goeie punten voor de Argentijnse National Parks Service dus, al schatten ze de wandeltijden wel extreem ruim in. Een route waar zij anderhalf uur voor rekenen, kunnen Nick en ikzelf bijvoorbeeld op een halfuurtje – inclusief regelmatige fotostops – vervolledigen. Uiteindelijk duurt het in ons geval ongeveer tweëenhalf uur om alle belangrijke wandelpaden te doen.

Ik vertelde je eerder dat we onze wandelschoenen vandaag tevoorschijn toverden, maar of dat echt noodzakelijk was? Neen, dat niet. Je gaat immers nergens off-road: het hele wandelpad is opgebouwd uit deze comfortabele stalen bruggen, die via trappen naar de verschillende uitkijkplatformen leiden. Wandelschoenen kunnen daarentegen wel handig zijn als je op de gletsjer gaat wandelen. Deze activiteit wordt georganiseerd door verschillende reisorganisaties en halverwege krijg je blijkbaar een beker whisky met een blokje gletsjerijs. Omdat we straks de lange rit naar El Chaltén voor de boeg hebben (en we beiden liever Cointreau dan whisky drinken) beperken we ons vandaag tot de gebruikelijke wandeling.

Die stalen bruggen voelen misschien een beetje artificieel aan, maar dat maakt niet uit. Ze leveren namelijk onbetaalbare uitzichten op Perito Moreno. Onderstaande foto werd gemaakt van op het hoogste balkon en dat was letterlijk de enige plek van waaruit ik de hele gletsjer op één foto kon krijgen. Heb ik dan geen panoramafunctie? Natuurlijk wel, maar iedereen weet dat zulke langwerpige plaatjes lelijk en nagenoeg onbruikbaar zijn. Op deze foto zie je trouwens ook mooi hoe Perito Moreno vanuit de bergen naar beneden vloeit.

De hoge platformen geven het beste totaalbeeld, maar de lager gelegen routes leveren in mijn ogen de meest spectaculaire uitzichten. Van op dit lower balcony zien we een tamelijk groot stuk ijs naar beneden donderen en dat is sowieso cooler wanneer je er dichtbij staat.

Het is niet zo eenvoudig om de omvang van het geheel te vatten, maar ik kan je vertellen dat de onderstaande ijsmuur ongeveer zeventig meter hoog is. Als je hier Animal Kingdom‘s Expedition Everest naast zet, zou die dus niet tot aan de bovenzijde van de gletsjer komen. Als er iemand zich geroepen voelt om voorgaande zin te verduidelijken met een Photoshop-creatie… ga uw gang.

Nog meer vergelijkingsmateriaal. Zeventig meter versus één meter zevenenzeventig, alstublieft. Verder kan ik me wel vinden in al die ijskoude, donderende eigenschappen van Perito Moreno. Ik groei alleen niet meer dagelijks… Zonde.

En nu we toch aan het vergelijken zijn: de boot die op volgend plaatje over Lago Argentino schuift, heeft op dat moment zowat honderd toeristen aan boord. Dat schuitje is dus een pak groter dan je denkt. Als we het cijfermateriaal erbij nemen, kan je alleen maar concluderen dat Perito Moreno larger than life is. De gletsjer is vijf kilometer breed, dertig kilometer lang en als het op zoetwaterreserves aan komt, doen enkel de ijskappen van Antarctica en Groenland het beter.

Bij aankomst was er nog wat laaghangende bewolking, maar later in de middag trekt de hemel boven Lago Argentino stilaan open. Het geeft ons de kans om nog vlug enkele zonnigere foto’s te maken voordat we aan de vier uur durende autorit beginnen.

Perito Moreno is een begrip in Argentinië. En men doelt daarmee heus niet altijd op de gletsjer. Het is bijvoorbeeld de naam van een straat in El Calafate, er is een Avenida Perito Moreno in Buenos Aires en het was tevens de naam van een ontdekkingsreiziger. Stel je navigatiesysteem bovendien niet blindelings op Perito Moreno in wanneer je de gletsjer wil bezoeken. Voor hetzelfde geld sta je immers in het gelijknamige stadje, dat maar liefst 600 kilometer verderop ligt.

Er is overigens ook een berg die Perito Moreno heet en je ziet ‘m in de achtergrond van de volgende foto. Cerro Perito Moreno staat op tachtig procent van de foto’s die toeristen hier maken, maar krijgt zelden aandacht. Laat dit dus mijn ode aan Cerro Perito Moreno zijn, want hij zorgt telkens voor een erg fraaie backdrop.

Gletsjers waren voor mij altijd behoorlijk abstracte materie. Ik wist wel dat het iets met ijs en bergen te maken heeft, maar ik kon er nooit een beeld bij schetsen. Dat veranderde in Ushuaia, waar ik voor het eerst een gletsjer in levenden lijve zag. Maar of die Glaciar Martial echt indruk op me maakte? Goh… het uitzicht naar beneden was prachtig, maar gletsjer leek daar eerder de chique benaming voor een hoopje sneeuw. Perito Moreno veranderde dat beeld gelukkig drastisch, want hier stond ik bij een werkelijk indrukwekkend natuurfenomeen. Je voelt jezelf hier ontzettend klein, zowel door de omvang van de gletsjer als door de ijsbrokken die met brute kracht in het water plonsen. Die dynamiek maakt van Perito Moreno overigens een bestemming waar ik gerust de hele dag zou willen doorbrengen. Als je wat lekkers meebrengt en jezelf hier op een bankje zet, ben je immers een hele dag verzekerd van visueel spektakel. Laat dat vooral een tip zijn voor toekomstige bezoekers.

We zijn inmiddels bijna een maand verder. Maar als ik vandaag terugdenk aan onze reis naar Argentinië, is Glaciar Perito Moreno een van de eerste beelden die ik me herinner. In de top drie van must-do’s die het land te bieden heeft, wordt deze gletsjer bijgestaan door Cataratas del Iguazú in het tropische noorden en het Fitz Roy bergmassief in El Chaltén. Beide bestemmingen staan nog op onze planning en eentje zelfs in de zeer nabije toekomst. Morgenvroeg starten we immers aan Laguna de los Tres, een van de bekendste hikersroutes van Zuid-Amerika. Eindpunt van de trail: de fameuze Mount Fitz Roy.